Dự án “khủng” nằm ngoài danh mục đầu tư
Tháng 2-2010, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) có chủ trương chấp thuận thành lập Cty CP sản xuất ống thép dầu khí Việt Nam. Công ty này được thành lập với vốn điều lệ ban đầu 500 tỷ đồng để đầu tư dự án Nhà máy chế tạo ống thép. Trong tổng vốn điều lệ của Cty này, TCty xây lắp dầu khí nắm 10%, TCty khí Việt Nam nắm 30%, Cty CP kết cấu kim loại và lắp máy dầu khí nắm 30%, cổ đông khác 30%.
Đến 10-1-2012, Cty CP sản xuất ống thép dầu khí VN thay đổi giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh lần 7, tăng vốn điều lệ lên 1.300 tỷ, và thay đổi cơ cấu cổ đông. Theo đó, TCty khí nắm tới 85%, Cty CP kết cấu kim loại và lắp máy dầu khí nắm 10%, và Cty CP xây dựng CN và dân dụng dầu khí 5%.
Dự án nhà máy chế tạo ống thép vì thế cũng “phình” thêm vốn với tổng mức đầu tư hơn 2.175 tỷ đồng. Đến nay dự án đã xây dựng xong và đang chạy thử. Theo xác định của cơ quan chức năng, tính đến tháng 3-2012, giá trị thanh toán cho các gói thầu của dự án hơn 1.904 tỷ đồng.
Về cơ cấu vốn hiện nay, các cổ đông trong Cty CP sản xuất ống thép dầu khí VN góp được 760 tỷ đồng, trong đó TCty khí góp 43,461% tương đương 565 tỷ; Cty kết cấu kim loại và lắp máy góp được 130 tỷ đồng; PVC-IC góp được 65 tỷ đồng. Phần còn lại là vốn vay, trong đó vay tại ngân hàng Công thương Việt Nam, chi nhánh 8 TP HCM hơn 56 tỷ đồng, và PVN 500 tỷ đồng.
Những sai phạm tiền tỷ
Vào cuộc thanh tra dự án này, cơ quan chức năng xác định, trong quá trình đầu tư xây dựng dự án, chủ đầu tư đã mắc nhiều sai phạm từ công tác quy hoạch, đến việc thuê đất, lựa chọn nhà thầu, ký kết hợp đồng kinh tế, thiết kế,…cho đến cả việc thực hiện các gói thầu xây dựng gây thất thoát hàng tỷ đồng.
Theo kết luận thanh tra số 49/QĐ-TTr của Đoàn thanh tra Bộ Xây dựng về dự án này, chủ dự án nhà máy chế tạo ống thép đã mắc nhiều sai phạm trong công tác đầu tư xây dựng. Trong đó, đáng chú ý là dự án còn không có trong danh mục phát triển ngành dầu khí đến 2015 và định hướng 2020 được Thủ tướng phê duyệt tại Quyết định số 223/QĐ-TTg ngày 18-2-2009. Đoàn thanh tra yêu cầu lãnh đạo PVN báo cáo Thủ tướng về việc này.
Về việc lựa chọn nhà thầu: Do nguồn vốn đầu tư xây dựng nhà máy là vốn Nhà nước nên công tác lựa chọn nhà thầu chịu sự điều chỉnh của Luật Đấu thầu. Do đó, việc chủ đầu tư phê duyệt chỉ định thầu các gói thầu có giá trị lớn là vi phạm Luật Đấu thầu. Liên quan đến việc chào giá cạnh tranh của gói thầu số 12 và số 17 là không đúng với quy định của Luật Đấu thầu. Bởi theo luật thì chỉ có chào hàng cạnh tranh trong mua sắm hàng hóa chứ không có chào giá cạnh tranh. Trách nhiệm về việc này, cơ quan thanh tra xác định thuộc về PVN và chủ dự án.
Ngoài ra, chủ đầu tư còn ký kết hợp đồng xây lắp không tuân thủ quy định. Chẳng hạn như ký kết hợp đồng tổng thầu xây lắp khi thiết kế bản vẽ chưa được phê duyệt, dự toán chưa được phê duyệt. Điều này vi phạm nghiêm trọng về hợp đồng xây dựng. Trách nhiệm này thuộc về chủ đầu tư và TCty CP xây lắp dầu khí.
Các gói thầu đang trong giai đoạn nghiệm thu, chưa quyết toán. Tuy nhiên, Đoàn thanh tra đã chỉ ra nhiều sai sót của chủ đầu tư và các nhà thầu tham gia xây dựng dự án. Trong đó, 3 hạng mục chính là gói thầu khoan khảo sát, gói thầu tư vấn thẩm tra, và gói thầu tổng thầu xây dựng đã sai phạm hơn 6,5 tỷ đồng, trong đó chủ yếu là gói tổng thầu xây lắp.
Thanh tra Bộ Xây dựng kiến nghị PVN, chủ đầu tư và các nhà thầu nghiêm túc kiểm điểm trách nhiệm tập thể, cá nhân đã để xảy ra nhiều sai phạm trên. Đồng thời, có biện pháp khắc phục hậu quả sai phạm.
Lê Hoàng-Hải Đăng
Mobile Version